
Nhiều người trẻ hiện nay thường xuyên thức khuya và nó đã trở thành thói quen khó bỏ của họ. Theo nhiều nghiên cứu khoa học, thức khuya quá nhiều có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe, tinh thần, cảm xúc và hành vi của người trẻ.
Trong một tối, sau ca trực đêm muộn, bác sĩ Thu Phong, Y học cổ truyền – Dưỡng sinh – Dinh dưỡng lâm sàng, khá bất ngờ khi đã 2-3 giờ sáng nhưng có rất đông các bạn trẻ tụ tập tại một cửa hàng tiện lợi. Chính điều này đã thôi thúc bác sĩ “lên tiếng” về lối sống của nhiều bạn trẻ.
“Hà Nội, một đêm trở gió, lúc 3h sáng… Gửi các em – những người trẻ tuổi và cũng đang yếu mềm hơn bao giờ hết…
Tối qua, sau một đêm trực muộn, tôi có việc đi ngang qua mấy cửa hàng tiện lợi gần trung tâm. Trời còn chưa sáng, khoảng 2h–3h sáng, tôi cứ nghĩ sẽ chỉ có vài người làm đêm như tôi, thế nhưng không…
Trong ánh đèn trắng nhạt, tôi thấy rất đông các bạn trẻ tụ tập, người thì ăn vội mì gói, người thì hút thuốc, gục đầu trên bàn, mắt thâm quầng, mệt mỏi. Có bạn gái chỉ mới mười tám đôi mươi, đang ngáp dài và cười gượng với người đối diện, nhưng đôi mắt lại lạc đi như thể cả đêm chưa chợp mắt.
Một bạn ngồi gần tôi – gầy, tóc rụng nhiều, tay run nhẹ khi cầm ly nước tăng lực. Tôi hỏi giờ này mới dậy à? Em cười: “Dạ không ạ, em chưa ngủ…”. Câu trả lời đó khiến lòng tôi quặn lại. Lặng người.
Và đó là lý do tôi ngồi xuống viết lá thư này. Không để dọa nạt. Không để áp đặt. Chỉ để cảnh tỉnh. Nhẹ nhàng, nhưng tha thiết.
Cơ thể là một ngôi đền thiêng. Đừng sống như thể các em không cần nó. Từ góc nhìn của Y học cổ truyền, cơ thể con người là một hệ thống hài hòa giữa ngũ tạng – âm dương – khí huyết – tinh thần.
Mỗi tạng phủ như một nhạc cụ. Nếu chơi lệch nhịp, toàn bộ bản giao hưởng sinh mệnh sẽ lạc điệu, và cuối cùng… là câm lặng.
Khi em thức đêm:
– Gan không lọc được máu – da xỉn, mụn, nám, cáu gắt.
– Thận mất tinh – tóc bạc, rụng, sinh lý yếu, trí nhớ suy giảm.
– Tâm thần không được dưỡng – lo âu, mất ngủ, mệt mỏi.
– Tỳ vị không hấp thu tốt – người gầy yếu, rối loạn tiêu hoá, táo bón, mỡ máu cao.
Đừng đợi đến khi cơ thể phát ra “lời cảnh báo” bằng những cơn chóng mặt, tê tay, đau bụng kinh, mất ngủ, rối loạn nội tiết… rồi mới vội vàng tìm thuốc.
Thân thể không đợi ai. Không có ai trẻ mãi. Nhưng có thể già đi một cách khoẻ mạnh, nếu sống thuận tự nhiên. Từ ngàn đời, dưỡng sinh không phải là trào lưu, mà là chân lý.
– 23h – 3h: gan, mật lọc độc và tái tạo máu. Nếu em không ngủ sâu vào giờ này, gan em không làm việc hiệu quả → chất độc tích tụ.
– 3h – 5h: phổi cần nạp khí sạch – nhưng nếu em vẫn còn cầm điện thoại, vẫn ăn khuya, cơ thể sẽ không “reset” lại được.
– Thức khuya = tiêu tinh khí = thận yếu → sinh lý suy, hormon rối loạn, da dẻ lão hóa, tâm khí bất an.
Hậu quả của sống sai giờ giấc không đến liền. Nhưng khi nó đến, nó không gõ cửa. Nó đạp đổ. Không có thực phẩm chức năng nào cứu được một lối sống ngược quy luật.
Các em có thể đắp 10 lớp mỹ phẩm, uống 5 loại vitamin, chạy bộ mỗi sáng… Nhưng nếu mỗi đêm vẫn 2–3h sáng mới chợp mắt, vẫn stress triền miên, vẫn ăn uống thất thường, vẫn sống trong đèn màn hình nhiều hơn ánh sáng mặt trời…
Thì cơ thể em chỉ là một chiến binh đang rệu rã – cười bên ngoài, kiệt quệ bên trong. Y học hiện đại có thể chữa triệu chứng. Nhưng y học cổ truyền dạy ta giữ cái gốc.
Gốc là: Can khí thư thả; Tâm thần yên tĩnh; Thận tinh đầy đủ; Khí huyết lưu thông; Tạng phủ điều hoà
Và muốn giữ được những điều đó, không có cách nào ngoài việc sống thuận lẽ trời đất.
Hãy nhớ, cuộc sống của các em không nằm trong tay bác sĩ. Nó nằm trong chính bàn tay các em – qua từng lựa chọn nhỏ hằng ngày.
Một ly trà ấm trước 9h tối. Một tiếng không màn hình trước giờ ngủ. Một bữa ăn đúng giờ. Một hơi thở sâu khi căng thẳng kéo đến. Một buổi sáng dậy sớm, vươn vai, hít thở cùng mặt trời…
Có thể nhỏ, nhưng nếu làm đều, em đang nuôi dưỡng thân – tâm – trí của chính mình.
Các bậc phụ huynh, xin hãy đừng giao phó hoàn toàn con mình cho mạng xã hội. Con cái không tự nhiên “hư hỏng” hay “sống trái giờ”. Chúng lạc lối vì thiếu người dẫn đường, thiếu không gian sống dưỡng sinh đúng nghĩa. Xin đừng chỉ dạy các em học toán, lý, hoá – mà quên dạy cách sống thuận tự nhiên. Xin đừng chỉ lo bữa ăn đủ chất – mà quên chăm cho các em giấc ngủ sâu, thời gian yên lặng, nhịp sống lành mạnh. Một thế hệ không ngủ đúng giờ sẽ là một thế hệ không còn sức sáng tạo. Một đứa trẻ không được dưỡng thần đúng cách sẽ lớn lên trong mỏi mệt, lo âu và dễ tổn thương hơn bất cứ ai.
Hãy thức tỉnh trước khi quá muộn. Hãy sống như thể em còn muốn sống thật lâu.
Thương và lo lắng thật lòng!”.
Theo Báo Pháp luật Việt Nam điện tử